واگذاری قطره چکانی عرصه‌های معدنی| ضرورت تعطیلی معادن پرخطر مازندران

به گزارش می‌متالز، بیش از ۲۵۰ مجوز معدنی در استان مازندران ثبت شد که نیمی از آن فعال است و بیشتر واحد‌های معدنی استان از نظر عرصه‌های فعالیت و ایمنی با محدودیت و مشکلات زیادی دست و پنج نرم می‌کنند و ریزش و رانش مکرر در معادن سبب شده تا طرح تعطیلی معادن و بازنگری در مجوز‌های صورت گرفته در دستور کار قرار گیرد.

هر هفته شاهد بروز حوادث مختلفی در عرصه‌های معدنی مازندران هستیم که کارشناسان و متولیان امر سطح کم محدوده‌های واگذار شده و عدم استفاده از تجهیزات مناسب و کارشناسان فنی و رعایت نکردن ایمنی را از دلایل بروز آن عنوان می‌کنند.

بیشتر فعالیت‌های معدنی مازندران بر اکتشاف زغال سنگ و شن ماسه متمرکز است و در کنار آن ذخایر و موادی معدنی دیگری نظیر سیلیس، روی، سرب و ... در استان کشف و استخراج می‌شود. ریزش و رانش معادن در مناطق مختلف استان مازندران به چالش و مشکل همیشگی استان مبدل شده و ضرورت بازنگری در فعالیت برخی از این معادن الزامی به نظر می‌رسد.

نحوه واگذاری عرصه‌ها به معادن غیرکارشناسی است

عبادالله باران چشمه مسوول انجمن معدنی غرب مازندران بابیان اینکه منکر آن نیستیم که برخی بهره برداران و معدنکاران خیلی از موارد خوب کار نمی‌کنند، افزود: یک معضل بزرگ این است که نحوه واگذاری عرصه به معدنکاران سبب بروز مشکلاتی شده که اکنون شاهد آن هستیم.

وی افزود: منابع طبیعی به معدنکاران عرصه‌های کوچک با فاصله واگذار می‌کند که اصول معدنکاری را زیرسوال می‌برد و معدن دار نمی‌تواند در معدن روباز به صورت پلکانی کار کند.

وی ادامه داد: پله‌ها را باید از بالا و با فاصله به پایین احداث کنیم، اما منابع طبیعی عرصه‌ها را به گونه‌ای واگذار می‌کند که معدنکار نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد و در نتیجه منجر به رانش و تخریب منظر معدن می‌شود.

این فعال معدنی یادآور شد: به عنوان نمونه یک معدن که دارای ۴۰ هکتار عرصه معدنی مصوب است، اما این عرصه به صورت محدوده‌های یک تا دو هکتاری به متقاضی واگذار می‌شد و این محدوده برای زدن رمپ و جاده و برای رفتن به بالادست این عرصه واگذاری کم است.

باران چشمه یادآور شد: یک معدن دار چگونه می‌تواند در یک محدوده یک هکتاری هم جاده بزند و هم فعالیت معدنی داشته باشد و در کنار آن رمپ و پله‌ها را احداث کند.

وی عدم استفاده از متخصصان و کارشناسان در معادن را از دیگر مشکلات برشمرد و گفت: بازدید از معادن مختلف نشان می‌دهد که بیشتر آن‌ها فاقد کارشناس لازم هستند و منابع طبیعی باید با همکاری صمت و انجمن معدنی، عرصه را به صورت کارشناسی و قانونی واگذار کند و آن موقع می‌توانیم از بهره بردار و سرمایه گذار بخواهیم که چرا اصولی کار نمی‌کند.

در حال حاضر وضعیت در معادن زغال سنگ و واریزه‌های کوهی استان نامناسب‌تر از دیگر معادن است و پیش بینی می‌شود شمار حوادث در معادن از این پس بیشتر شود، زیرا در برخی مواقع شاهد هستیم هر فردی با پیداکردن رگه‌های زغال، خود راسا اقدام به برداشت غیرمجاز می‌کند و این مساله خطر را درپی دارد.

در حال حاضر وضعیت در معادن زغال سنگ و واریزه‌های کوهی استان نامناسب‌تر از دیگر معادن است و پیش بینی می‌شود شمار حوادث در معادن از این پس بیشتر شود، زیرا در برخی مواقع شاهد هستیم هر فردی با پیداکردن رگه‌های زغال، خود راسا اقدام به برداشت غیرمجاز می‌کند و این مساله خطر را درپی دارد

به رغم آنکه تمامی بازدید‌های معدنی به صورت گزارش و مکتوب به سیاستگذاران و متولیان امر ارسال می‌شود، اما تاکنون اقدامات بازدارنده برای جلوگیری از تخلفات معدنی و الزام آن به رعایت قوانین و بهره گیری از کارشناس فنی کارساز نبوده است و حادثه همواره در کمین کارگران معدنی است.

عبدالرضا سرمستی رئیس انجمن معدن خانه صمت مازندران نیز با اشاره به رانش معدن جاده هراز اظهار داشت: واگذاری اندک محدوده‌ها سبب می‌شود تا معدن کاران برای پلکانی کردن دچار مشکل شوند.

معدنکاری باید پلکانی و با ترانشه برداری انجام شود

وی افزود: معدنکاری باید به صورت پلکانی و با ترانشه صورت گیرد و عدم واگذاری محدوده مناسب از مشکلات فراروی است، زیرا محدوده چند هکتاری می‌خواهیم تا شرایط ایمنی را ایجاد کنیم.

وی با اشاره به اینکه زنگ خطر در معادن به صدا درآمده است، از مسوولان خواست تا این مخاطرات را ببینند و در واگذاری عرصه‌ها به معادن شرایط لازم را مدنظر قرار دهند.

سرمستی با عنوان اینکه منابع طبیعی باید عرصه بیشتری به معادن تخصیص دهد گفت: باید از سمت محدوده‌های یک هکتاری به چند هکتاری پیش رود و بر اساس طرح ایمنی و پلکانی محدوده‌ها واگذاری‌ها صورت گیرد.

وی کم و پایین بودن سطح فعالیت معدن را از جمله مشکلات و مسائل ذکر کرد و گفت: وقتی برداشت از دامنه صورت گیرد و زیرپاشنه کوه خالی شود، خواه ناخواه صددرصد شاهد ریزش خواهیم بود و اکنون معادن به مرحله بحرانی رسیدیم.

وضعیت بیشتر معادن مازندران ناایمن است

وی با تاکید بر اینکه اکثر معادن استان باید تعطیل شوند و ادامه کار ندهند، تصریح کرد: اگر بخواهیم با این وضعیت ادامه دهیم کار خطرناک‌تر هم می‌شود، زیرا یا باد محدوده و عرصه بیشتری از سوی منابع طبیعی در اختیار ما و معادن قرار داده شود تا فعالیت‌ها طبق طرحی که در نظام مهندسی معدن طراحی می‌شود، صورت گیرد.

در عین حال متولیان صمت مازندران نیز بر لزوم بازنگری در فعالیت معادن استان تاکید می‌کنند و عقیده دارند باید معادل ناایمن استان تعطیل شوند، عباس عبدی معاون امور معدنی صمت مازندران در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به حوادث اخیر در معادن جاده هراز، اظهار داشت: واگذاری کم عرصه از جمله دلایل بروز حوادث معدنی است و باید بازنگری در این زمینه صورت گیرد.

وی شرایط بسیاری از معادن را در استان ناایمن توصیف کرد و گفت: باید بیشتر این معادن تعطیل شوند هرچه دارای تبعاتی از جمله گرانی شن و ماسه خواهیم بود.

همچنین محمود حسینی پور استاندار مازندران بزرگترین محور و ارتقای رشد اقتصادی استان را معادن خاص دانست و گفت: با همکاری گروهی معادن ویژه‌ای را در استان شناسایی کردیم که می‌تواند تحول بزرگی را در استان ایجاد کند.

حسینی پور با اظهار اینکه مذاکرات مهم برای ایجاد و راه اندازی پترو پالایشگاه‌ها در استان صورت گرفته است، افزود: مذاکرات مهمی را با روس‌ها انجام دادیم و می‌تواند انقلابی در اقتصاد استان ایجاد کند.

مازندران با داشتن معادن متنوع و تنوع ذخایر معدنی از استان‌های غنی ازنظر فراورده‌های معدنی است و تولیدات این بخش هم‌ردیف نفت درآمدزا است. وجود معادنی نظیر فلورین، زغال‌سنگ، شن و ماسه، روی، سیلیس، سنگ‌های زینتی، مرمریت و ... مازندران را به استانی برخوردار در حوزه صنعت و معدن مبدل کرده است.

منبع: تحلیل بازار